Το νευρικό δίκτυοΟ εγκέφαλος κι ο νωτιαίος μυελός σχηματίζουν το κεντρικό νευρικό σύστημα ( κίτρινο ). Όλα τα νεύρα που εκπορεύονται από τις δομές αυτές ( πράσινο ) σχηματίζουν το περιφερειακό νευρικό σύστημα.
Άνθρωπος, Ο απόλυτος εικονογραφημένος οδηγός
Δομή 2006
Δομή 2006
" Για να καταλάβουμε τις διαδικασίες του μυαλού, πρέπει κατ' αρχήν να έχουμε μιά ιδέα του μηχανισμού μέσω του οποίου έρχεται σε επαφή με το σώμα.
Σ' όλη του την έκταση, ο οργανισμός μας είναι ένα δίκτυο εξιδεικευμένων ινών οι οποίες μεταφέρουν τα νευρικά σήματα από τα όργανα των αισθήσεων στο κεντρικό νευρικό σύστημα του εγκεφάλου και της σπονδυλικής στήλης, κι από κει στους μύες, τους αδένες και τ' άλλα όργανα αντίδρασης. Τα αισθητήρια όργανα λαμβάνουν τις αισθήσεις, οι νευρικές ίνες τις μεταδίδουν. Το κεντρικό νευρικό σύστημα μοιάζει με τηλεφωνικό κέντρο όπου ανταλλάσονται οι πληροφορίες και οι μύες, οι αδένες και τ' άλλα όργανα εκτελούν τα " συμπεράσματα " του εγκεφάλου.
Τα αισθητήρια όργανα αποτελούνται από κύτταρα ή ομάδες κυττάρων που έχουν εξιδεικευθεί να αντιλαμβάνονται ξεχωριστές εντυπώσεις. Αυτό σημαίνει ότι όταν δέχονται ερεθίσματα συμβαίνουν αλλαγές - πιθανόν χημικού τύπου - στο εσωτερικό τους , οι οποίες εκλύουν ενέργεια ηλεκτρικής φύσης που τρέχει κατά μήκος των νευρικών ινών όπως τρέχει το ρεύμα σ' ένα καλώδιο. Προς το παρόν όμως, ( 1930 ) οι γνώσεις μας για τη φύση των νευρικών διεγέρσεων είναι ελάχιστες.
Σ' όλη του την έκταση, ο οργανισμός μας είναι ένα δίκτυο εξιδεικευμένων ινών οι οποίες μεταφέρουν τα νευρικά σήματα από τα όργανα των αισθήσεων στο κεντρικό νευρικό σύστημα του εγκεφάλου και της σπονδυλικής στήλης, κι από κει στους μύες, τους αδένες και τ' άλλα όργανα αντίδρασης. Τα αισθητήρια όργανα λαμβάνουν τις αισθήσεις, οι νευρικές ίνες τις μεταδίδουν. Το κεντρικό νευρικό σύστημα μοιάζει με τηλεφωνικό κέντρο όπου ανταλλάσονται οι πληροφορίες και οι μύες, οι αδένες και τ' άλλα όργανα εκτελούν τα " συμπεράσματα " του εγκεφάλου.
Τα αισθητήρια όργανα αποτελούνται από κύτταρα ή ομάδες κυττάρων που έχουν εξιδεικευθεί να αντιλαμβάνονται ξεχωριστές εντυπώσεις. Αυτό σημαίνει ότι όταν δέχονται ερεθίσματα συμβαίνουν αλλαγές - πιθανόν χημικού τύπου - στο εσωτερικό τους , οι οποίες εκλύουν ενέργεια ηλεκτρικής φύσης που τρέχει κατά μήκος των νευρικών ινών όπως τρέχει το ρεύμα σ' ένα καλώδιο. Προς το παρόν όμως, ( 1930 ) οι γνώσεις μας για τη φύση των νευρικών διεγέρσεων είναι ελάχιστες.
.
Νευρώνες
Οι νευρώνες, όπως τα περισσότερα κύτταρα, έχουν ένα κυτταρικό σώμα που περιέχει έναν πυρήνα και διάφορες εσωτερικές δομές, όπως τα μιτοχόνδρια που παράγουν ενέργεια. Τυπικά, οι νευρώνες έχουν έναν άξονα, μια μακριά προεκβολή με διακλαδώσεις που μεταδίδει νευρικές διεγέρσεις, και πολλούς - μπορεί και 200 - κοντύτερους κλάδους που παραλαμβάνουν διεγέρσεις, τους δενδρίτες.
Άνθρωπος, Ο απόλυτος εικονογραφημένος οδηγός
Δομή 2006
Όπως όλοι οι ζωντανοί ιστοί, το νευρικό σύστημα αποτελείται από εκατομμύρια εξιδεικευμένα κύτταρα που λέγονται νευρώνες. Τα κύτταρα αυτά αποτελούνται από ένα κύριο κυτταρικό σώμα με δύο συνήθως προεκβολές. Η μία από αυτές έχει μιά μάζα από ίνες που διακλαδώνονται όπως οι ρίζες ενός φυτού και λέγεται δενδρίτης. Η άλλη αποτελείται από ένα μακρύ νήμα, το οποίο καταλήγει σε δύο μέρη - όπως ξετυλίγεται το μαλλί πλεξίματος - και λέγεται άξονας.
Οι απολήξεις του άξονα του ενός κυττάρου διαπλέκονται με τους δενδρίτες του άλλου κυττάρου κι η νευρική διέγερση που τρέχει προς τα κάτω στις νευρικές ίνες, πηδά το κενό με τον ίδιο τρόπο που το ηλεκτρικό ρεύμα πηδά το διάστημα ανάμεσα στα άκρα μιας λυχνίας.
Οι απολήξεις του άξονα του ενός κυττάρου διαπλέκονται με τους δενδρίτες του άλλου κυττάρου κι η νευρική διέγερση που τρέχει προς τα κάτω στις νευρικές ίνες, πηδά το κενό με τον ίδιο τρόπο που το ηλεκτρικό ρεύμα πηδά το διάστημα ανάμεσα στα άκρα μιας λυχνίας.
Όλες αυτές οι διαπλεκόμενες ίνες - εκατομμύρια τον αριθμό - διακλαδώνονται σε κάθε μέρος του σώματος, σχηματίζοντας το πιο θαυμαστό σύστημα επικοινωνίας. Όπως θα δούμε αργότερα, ο έλεγχος της επικοινωνίας αυτής γίνεται από το νευρικό σύστημα που αποτελείται από τον εγκέφαλο, τον νωτιαίο μυελό και τα νεύρα, καθώς και το ενδοκρινικό σύστημα, που αποτελείται από εξιδεικευμένους αδένες που παράγουν ορμόνες.
.
Σκελετικοί μύες Τα στρώματα του σκελετικού μυός αλληλοκαλύπτονται σε πολύπλοκη διάταξη. Αυτά που βρίσκονται κάτω ακριβώς από το δέρμα και το υποδόριο λίπος καλούνται επιπολής ( επιφανειακοί ) και τα κάτω από αυτά, εν τω βάθει ( στο βάθος ). Η διαστρωμάτωση αυτή προσφέρει πρόσθετη δύναμη, στήριξη κι ευλυγισία σ' ολόκληρο τον σκελετό.
Άνθρωπος, Ο απόλυτος εικονογραφημένος οδηγός
Δομή 2006
Δομή 2006
Οι μύες συντίθενται από μακριά, ατρακτοειδή κύτταρα που έχουν την ικανότητα να συστέλλονται. Χημικές αλλαγές συμβαίνουν σταθερά στις ουσίες τους. Διαποτίζονται από αίμα και λύμφο που μεταφέρουν υλικά τροφής κι απομακρύνουν τ' απόβλητα που παράγουν κατά τη δραστηριότητά τους.
Οι θρεπτικές αυτές ουσίες - οι οποίες είναι χημικά συστατικά οργανωμένα σε σφαιρίδια - είναι αποθηκευμένες στο σώμα του κυττάρου και κάθε φορά που δέχονται μια νευρική διέγερση εκρύγνηνται. Τρόπος του λέγειν, διαλύονται στα χημικά μέρη που τις συνιστούν και κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής η ενέργεια που τις δημιούργησε ελευθερώνενται, εκτελώντας το έργο για το οποίο είναι φτιαγμένος κάθε ξεχωριστός μυς.
Οι θρεπτικές αυτές ουσίες - οι οποίες είναι χημικά συστατικά οργανωμένα σε σφαιρίδια - είναι αποθηκευμένες στο σώμα του κυττάρου και κάθε φορά που δέχονται μια νευρική διέγερση εκρύγνηνται. Τρόπος του λέγειν, διαλύονται στα χημικά μέρη που τις συνιστούν και κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής η ενέργεια που τις δημιούργησε ελευθερώνενται, εκτελώντας το έργο για το οποίο είναι φτιαγμένος κάθε ξεχωριστός μυς.
Οι αδένες είναι οι χημικοί του σώματος και στα χωνευτήρια των μικροσκοπικών τους κυττάρων πραγματοποιούν την υπέροχη διαδικασία της ζωντανής χημείας στην οποία βασίζονται όλες οι ζωτικές μας λειτουργίες. Η ποσότητα κι η ποιότητα των προϊόντων τους ελέγχεται από το νευρικό σύστημα το οποίο ρυθμίζει κάθε σωματική διαδικασία. "
Πηγές στοιχείων : Dion Fortune, Ο μηχανισμός του νου και το βιβλίο που είδη αναφέρθηκε.
Μετάφραση από τ' αγγλικά : Σοφία Πάνου, Ιανουάριος 2009.
