Τηλεπάθεια

Ο Ισαάκ Ασίμοφ σε θρόνο με παραστάσεις των έργων του

Η τεράστια δύναμη που θα απολάμβανε ένας άνθρωπος με αυθεντικές τηλεπαθητικές ικανότητες αναδεικνύεται στη σειρά - θρύλο του Ισαάκ Ασίμοφ Η Γαλαξιακή Αυτοκρατορία, έργο που θεωρείται από πολλούς ένα από τα σπουδαιότερα έπη επιστημονικής φαντασίας όλων των εποχών.

Η Γαλαξιακή Αυτοκρατορία που κυβερνά επί χιλιετίες τον Γαλαξία βρίσκεται στα πρόθυρα της καταστροφής και της κατάρρευσης. Μια μυστική οργάνωση επιστημόνων, που ονομάζεται Δεύτερο Θεμέλιο, προβλέπει με βάση περίπλοκες εξισώσεις ότι η Αυτοκρατορία θα καταρρεύσει, βυθίζοντας τον πολιτισμό σε μια σκοτεινή περίοδο που θα κρατήσει 30 χιλιάδες χρόνια. Οι επιστήμονες εκπονούν ένα περίπλοκο σχέδιο βασιζόμενοι στις εξισώσεις τους, θέλοντας να περιορίσουν τη διάρκεια αυτού του πολιτισμικού μεσαίωνα σε λίγες μόνο χιλιάδες χρόνια. Ακολουθεί η καταστροφή.

Οι περίπλοκες εξισώσεις των επιστημόνων απέτυχαν να προβλέψουν ένα μοναδικό γεγονός, τη γέννηση ενός μεταλλαγμένου με το όνομα Mule, ο οποίος έχει την ικανότητα να ελέγχει το νου των άλλων, ακόμα κι όταν βρίσκονται σε πολύ μεγάλες αποστάσεις. Χάρη στην ικανότητα αυτή, είναι σε θέση να υφαρπάξει τα ηνία της Γαλαξιακής Αυτοκρατορίας. Ο Γαλαξίας είναι καταδικασμένος να περιπέσει σε 30 χιλιάδες χρόνια χάους και αναρχίας εαν δεν εμποδιστεί ο συγκεκριμένος τηλεπαθητικός.

.

Τα στοιχεία

Παρότι η επιστημονική φαντασία είναι γεμάτη ιστορίες στις οποίες πρωταγωνιστούν τηλεπαθητικοί, η πραγματικότητα είναι πολύ πιο πεζή. Καθώς οι σκέψεις είναι ιδιωτικές και αόρατες, επί αιώνες τσαρλατάνοι κι απατεώνες εκμεταλλεύονται τους αφελείς και τους εύπιστους.

Σε μια από τις διασημότερες υποθέσεις τηλεπάθειας, ο εμπλεκόμενος είναι ένα ζώο : ο Έξυπνος Χανς. Ο Έξυπνος Χανς ήταν ένα άλογο - θαύμα, το οποίο συνάρπαζε το κοινό της Ευρώπης στη δεκαετία του 1890. Το κοινό θαύμαζε την ικανότητά του να εκτελεί περίπλοκους μαθηματικούς υπολογισμούς. Ζητούσες για παράδειγμα από τον Έξυπνο Χανς να διαιρέσει το 48 με το 6 και το άλογο χτυπούσε το πόδι του 8 φορές. Ο Έξυπνος Χανς μπορούσε μάλιστα να διαιρεί και να πολλαπλασιάζει, να προσθέτει κλάσματα, να συλλαβίζει, ακόμα και ν' αναγνωρίζει μουσικές νότες. Οι οπαδοί του έλεγαν πως είτε ήταν ευφυέστερος από πολλούς ανθρώπους είτε μπορούσε τηλεπαθητικά να διαβάζει το μυαλό των άλλων.

Ο Έξυπνος Χανς δεν συμμετείχε σε κάποια έξυπνη κατεργαριά. Η εκπληκτική ικανότητά του στις αριθμητικές πράξεις είχε ξεγελάσει και τον ίδιο τον εκπαιδευτή του. Το 1904, ο διαπρεπής καθηγητής ψυχολογίας C. Strumpf κλήθηκε να εξετάσει το άλογο και δεν κατάφερε να εντοπίσει το παραμικρό προφανές σημάδι απάτης ή κρυφής επικοινωνίας με το άλογο, φουντώνοντας ακόμη περισσότερο τη γοητεία που ασκούσε στο κοινό.

Τρία χρόνια αργότερα, όμως, ο μαθητής του Strumpf, ο ψυχολόγος Oscar Pfungst, διεξήγαγε πολύ πιο διεξοδικά τεστ και τελικά αποικάλυψε το μυστικό του Έξυπνου Χανς : το μόνο που έκανε στην πραγματικότητα ήταν να παρακολουθεί τις ανεπαίσθητες αλλαγές στην έκφραση του εκπαιδευτή του. Το άλογο χτυπούσε τις οπλές του μέχρι ν' αλλάξει ελάχιστα η έκφραση στο πρόσωπο του εκπαιδευτή του και τότε σταματούσε.

Ο Έξυπνος Χανς δεν μπορούσε να διαβάσει το μυαλό των ανθρώπων ούτε να κάνει αριθμητικές πράξεις. Ήταν απλώς ένας οξυδερκής παρατηρητής του προσώπου των ανθρώπων.

.

Παρτίδα πόκερ

Υπό μία έννοια κι οι χαρτοπαίκτες μπορούν να διαβάσουν το μυαλό των άλλων*. Όταν βλέπουμε κάτι που μας ευχαριστεί, συνήθως οι κόρες των ματιών μας διαστέλλονται. Όταν αντίθετα βλέπουμε κάτι ανεπιθύμητο, οι κόρες των ματιών μας συστέλλονται.

Οι χαρτοπαίκτες μπορούν να διαβάσουν τα συναισθήματα των αντιπάλων τους σε μια παρτίδα πόκερ, προσπαθώντας να δουν αν τα μάτια τους διαστέλλονται ή συστέλλονται. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που πολλοί χαρτοπαίκτες φορούν γυαλιά ηλίου : θέλουν να προστατεύσουν τις κόρες τους από τα αδιάκριτα βλέμματα.

* Μπορούμε να καταλάβουμε σε γενικές γραμμές τη νοητική κατάσταση ενός ανθρώπου, ανιχνεύοντας την ακριβή διαδρομή που ακολουθεί το περιπλανώμενο μάτι καθώς εξετάζει μια φωτογραφία. Στέλνουμε μια λεπτή ακτίνα φωτός στο βολβό του ματιού και προβάλλουμε την αντανάκλασή της σ' ένα τοίχο. Καταγράφοντας τη διαδρομή που ακολουθεί η αντανάκλαση στον τοίχο, μπορούμε στη συνέχεια ν' αναπαραστήσουμε μ' ακρίβεια τι κοιτάζει το άτομο που εξετάζει τη φωτογραφία ( εάν για παράδειγμα η φωτοραφία δείχνει κάποιο πρόσωπο, συνήθως το μάτι του παρατηρητή κινείται γρήγορα μεταξύ των ματιών του προσώπου. Έπειτα πηγαίνει στο στόμα, επιστρέφει πίσω στα μάτια κα μόνο στο τέλος βλέπει συνολικά τη φωτογραφία ).
Όταν κάποιος βλέπει μια φωτογραφία, μπορούμε να υπολογίσουμε το μέγεθος που έχουν οι κόρες των ματιών του και άρα να συμπεράνουμε αν οι σκέψεις του είναι ευχάριστες ή δυσάρεστες την ώρα που σαρώνει επι μέρους τμήματα της εικόνας. ( Ένας δολοφόνος για παράδειγμα, θα βιώσει έντονα συναισθήματα όταν δει μια φωτογραφία του τόπου του εγκλήματος και θα σαρώσει την ακριβή θέση του πτώματος. Μόνο ο δολοφόνος κι η αστυνομία, όμως, θα μπορούσαν να γνωρίζουν την ακριβή θέση του πτώματος).

Πηγές στοιχείων : Μίτσιο Κάκου, Η φυσική του ανέφικτου, Αβγό 2009, Wikipedia, Φωτογραφική κοινότητα.